Wat is voor jou het belang van Coming Out Dag?
Sebastiaan: “Ik vind het een belangrijke dag. Soms zeggen ze, in Nederland kan alles toch wel. Dat is ook zo. Maar toch hoorde ik enige tijd geleden toen ik met mijn man de kroeg in liep, iemand ‘homo’ roepen. Dat had ik zes of zeven jaar niet gehoord, ik schrok er wel even van. Soms kun je je dan ook afvragen, is de acceptatie wel zover?”
Daisy vindt het goed om te zien dat we ons als organisatie bezighouden met Coming Out Dag. “Ik ben over mijn achtergrond altijd heel duidelijk geweest. Ik heb hier bij TMZ altijd mezelf kunnen zijn en er open over kunnen praten. Voor mensen die moeite hebben met bewoners of medewerkers met een roze achtergrond, zou ik zeggen kijk naar de persoon ongeacht de achtergrond.”
Erik: “Ik heb bij TMZ altijd mezelf kunnen zijn. Ik was al uit de kast toen ik hier 25 jaar geleden begon. Ik heb toen ook verteld dat ik een vriend heb. Inmiddels zijn we getrouwd. Ik kom uit een heel liefdevol en warm nest. Het gaat erom hoe je bent als mens, dat je een leuk mens bent. In mijn werk breng ik het onderwerp seksualiteit en intimiteit veelal te sprake met humor. Humor is mijn tool om daar mee om te gaan.”
Zien jullie verschil in hoe collega’s, maar ook cliënten met dit onderwerp omgaan?
Erik: “We zijn allemaal verschillend als mensen. Iedereen heeft een andere visie. En hoe je naar mensen kijkt is soms heel verrassend. Ik laat me niet meer zo snel raken. Maar als je een roze oudere bent, en een medebewoner negeert je, dan is dat wel zorgwekkend. Het heeft vaak te maken met een tekort aan kennis. Maar ik denk ook dat veel ouderen juist flexibel zijn. Ze hebben vaak veel meegemaakt en dan maakt het hun echt niet uit of je als zorgverlener bijvoorbeeld homo of lesbienne bent.”
Daisy: “Het gaat erom dat je mensen in hun waarde laat. Zolang er maar een open cultuur is kan iedereen zichzelf zijn.”
Sebastiaan: “Het is dat we dit nu bespreken, maar ik bedacht me opeens dat ik in al die tijd dat ik hier werk bij TMZ nog nooit ergens tegenaan ben gelopen als het gaat over mijn achtergrond of geaardheid. Ik zeg bijvoorbeeld wel eens tegen een bewoner, ik ga nu naar huis, mijn man wacht op mij. Ik heb nog nooit een rare reactie gehad.”
Seksualiteit en intimiteit blijft voor het merendeel van de ouderen een wezenlijk onderdeel van hun bestaan. Echter, soms verbergen mensen zodra zij in het verpleeghuis komen, hun roze achtergrond. Hoe zouden we het bespreekbaar kunnen (blijven) maken?
Daisy: “Door bij de intake misschien al open vragen te stellen. Bijvoorbeeld niet, heeft u een man of heeft u een vrouw? Dat zou een open vraag moeten zijn. Ook in het informatieboekje kun je hier rekening mee houden. Zo laat je mensen in hun waarde.”
Sebastiaan: “Je zou inderdaad bij de intake al op kunnen passen met hoe je vragen stelt. Maar volgens mij zit dat bij TMZ wel goed.”
Als bewoners of cliënten intimiteit missen, dan moet je daar aandacht voor hebben, volgens Erik. “Of je nu zorgverlener of zorgvrager bent. Bij de opname kun je al aangeven dat er indien er behoefte is aan intiem zijn, die mogelijkheid er is. We moeten laten zien dat warmte, liefde en seksualiteit essentieel zijn. Maar we moeten mensen niet dwingen om uit de kast te komen, ze moeten zelf willen. Als je bijvoorbeeld als 75 jaar in de kast zit, hoef je niet op je 80e opeens daar voor uit te komen als je dat liever niet wil. Voor de cliënt of bewoner zou het goed zijn om bondgenoten te vinden waar hij of zij zich prettig bij voelt. Bij de een voel je je meer op je gemak dan bij de ander.”
Gesprek begeleiden
Het is volgens Erik essentieel dat we een open cultuur blijven creëren. “Het gaat erom dat je helemaal jezelf mag zijn. En probeer bij de introductie bijvoorbeeld al te benoemen dat een nieuwe bewoner getrouwd is met een man. Zo kun je reacties en vragen al opvangen. Of zeg bijvoorbeeld, wat mooi we hebben twee mannen in de zaal die van elkaar houden. Misschien kun je zo’n gesprek wel iets begeleiden. Ik praat bijvoorbeeld heel laagdrempelig over mijn man. Als bewoners of cliënten dan willen, kunnen ze heel makkelijk in het gesprek aansluiten. Ik zie dan wel of ze er voor open staan of het afwijzen. Die laagdrempeligheid is belangrijk. Iedereen is hier welkom. Samen zijn we de maatschappij. En je bent hier vrij om te zijn wie je bent en om te houden van wie je wilt.”
